گروه دیگری از آفاتی که گاهی بعنوان آفات مهم در گلخانه ها و بر روی محصولات زینتی جلوه گر میشوند پروانه ها هستند. مخصوصاً تعدادی از گونه های پروانه های خانواده نوکتوئیده (Noctuidae). از گونه های مهم این خانواده میتوان به گونه هایی مثل مامسترا براسیکه ( Mamestra braccicae )، اوتوگرافا گاما ( Autographa gamma )، نوکتوا پرونوبا ( Noctua pronuba ) و گونه های دیگری مثل اسپودوپترا لیترالیس (Spodoptera) lituralis ) و هلییونتیس آرمیژرا ( Helionthis armigera ) اشاره کرد. این پروانه ها مثل بسیاری دیگر از پروانه ها، تخمشان را روی برگ گیاهان قرار میدهند، و بعد از اینکه لارو خارج میشود بوسیله قطعات دهانی سائیده شروع به تغذیه از برگ و سایر قسمت های گیاه میکنند. بعد از تکمیل دوره لاروی در داخل خاک تبدیل به شفیره میشوند.

برای کنترل بیولوژیک پروانه ها عموماً از باکتری ها استفاده میشود. در این بین باکتری باسیلوس تورنژنسیس ( Bacillus thuringiensis ) مهمترین نقش را در کنترل بیولوژیک پروانه ها دارد. فرآوردههای مختلفی از این باکتری تولید شده که هر یک بر روی گروه های مختلفی از حشرات مؤثر واقع شدهاند. حشرات و از جمله لارو پروانه ها وقتی که توکسین های این باکتری را مورد تغذیه قرار میدهند قطعات دهانی و نیز دستگاه گوارش آنها را فلج میکنند و باکتری در مدت حدود 48 ساعت میزبانش (پروانه) را از بین میبرد. همچنین گروه های دیگری از این باکتری وجود دارند که برای کنترل گروه های دیگری از حشرات مورد استفاده قرار میگیرند.

تولید این باکتریها به چه صورت انجام میشود؟

باکتریها عموماً براحتی در محیطهای کشت تخمیری پرورش داده میشوند و در جمعیتهای انبوه برای کنترل آفات مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. اگر خود باکتری برای کنترل بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد بعنوان یک خطر بالقوه محسوب میشود زیرا میتواند انواع حشرات اعم از حشرات مضر یا مفید را از بین ببرد.

تکثیر و رها سازی دشمنان طبیعی

مراحل تکثیر و رهاسازی دشمنان طبیعی در مواردی انجام میشود که:

دشمن طبیعی وجود نداشته باشد

جمعیت آنها کم باشد

ظهور آنها با تاخیر صورت گیرد

تکثیر و رها سازی دشمنان طبیعی در شرایطی انجام میشود که استقرار دائمی دشمن طبیعی امکانپذیر نیست و بهترین شاخص این موضوع شرایط گلخانه ای است. در گلخانه ها بعد از برداشت محصول، گیاه به همراه آفت و دشمنان طبیعی خود، از گلخانه خارج می شود. در فصل بعد که گیاه دیگری کشت میشود نیازمند رهاسازی دوباره دشمنان طبیعی است.